Nederland verbiedt per 1 januari 2014 vlees van gecastreerde beren. Nu Europa nog.
De varkenssector wil dat vanaf 2018 in Europa geen enkele beer (mannelijk varken) meer wordt gecastreerd. Nederland loopt voorop: vanaf 1 januari 2014 ligt er geen enkel stukje vlees meer in de winkel van een
gecastreerd varken. Dat is een jaar eerder dan afgesproken. Dat er nu in Europa wordt gelobbyd om castreren uit te bannen, is niet alleen vanwege het dierenwelzijn.
Nederland exporteert veel varkens. En juist in de landen waar veel Nederlands vlees naartoe gaat, staan de inkopers
huiverig tegenover het idee. De angst voor ‘berengeur’ zit diep. Tot niet zo lang geleden was het
ook in Nederland gangbaar dat jonge beertjes werden gecastreerd. Ooit gebeurde dat onverdoofd, de laatste jaren werden de beertjes verdoofd gecastreerd. Er wordt al jaren over het castreren gesteggeld. Op de leeftijd waarop in Nederland de varkens naar de slager gaan, zijn de meeste beren nog speelse pubers. Ongeveer 4 procent ontwikkelt berengeur.
Die geur komt pas vrij als het vlees wordt verhit. Omdat geen enkele supermarkt vlees met berengeur wilde verkopen, zag men geen andere oplossing dan de diertjes te castreren. In 2007 werd, na langdurig polderen
tussen slachters, boeren, dierenbeschermers en supermarkten, besloten het probleem aan te pakken. Doel was om vanaf 2015 in Nederland helemaal te stoppen met castreren. In de tussentijd zou een goede methode gezocht worden om dieren met berengeur te detecteren.
Na eerst lang gezocht te hebben in de hoek van de chemie kwamen onderzoekers vanWageningen University uiteindelijk uit bij de menselijke neus. In Nederlandse slachthuizen werken nu ‘geurmeesters’, die met een soldeerbout kort branden op een karkas. Ruiken zij dan de berengeur, dan wordt het karkas van de lijn gehaald en apart verwerkt. Het vlees is namelijk prima te gebruiken.
Op dit moment wordt nog de helft van de Nederlandse beren gecastreerd. Die dieren zijn voor de export.Want in de belangrijkste exportlanden vindt men die Nederlandse nieuwlichterij maar niets. De sector kijkt daarbij met
een schuin oog naar Engeland, waar 99 procent van de beren niet wordt gecastreerd. Toen de Engelsen besloten niet langer te castreren, stortte de export van varkensvlees in. „Die fout willen wij niet maken. Daarom moeten we de
geesten in Europa rijp maken. Dat begint langzaam te komen. In West-Frankrijk is coöperatie Cooperl
gestopt met castreren”, zegt varkenshoudster Annechien ten Have van ‘Boars 2018’. Zij ijvert al sinds 1993 voor de castratiestop. Er zit voor de boeren ook een economisch aspect aan. Castreren kost geld. Daarbij is bewezen dat
‘de beertjes mét’ een betere voerconversie hebben dan de borgen, de beertjes zonder. „We werken tegelijkertijd aan
dierwelzijn en aan het overeind houden van de Nederlandse exportmarkt voor varkensvlees”, vat Ten Have de strategie samen. „En als we in 2018 een castratieverbod hebben voor heel Europa, dan hebben we opnieuw een grote
stap gezet”, valt directeur Frank Dales van de Dierenbescherming haar bij.